60Hz'den 600Hz'e: En Hızlı ve Akıcı Monitörler Itopya.com'da!
Monitör Tazeleme Hızı Nedir? Teknik Karşılaştırma
Monitör tazeleme hızı, ekranın saniyede kaç kareyi (frame) yeniden çizdiğini ifade eder ve Hz (Hertz) ile ölçülür. Örneğin, 60Hz bir monitör saniyede 60 kare gösterebilir. Bu değer, oyun deneyimi, film akıcılığı, giriş gecikmesi (input lag) ve ekran yırtılması gibi önemli faktörleri doğrudan etkiler.
FPS vs Hz: Aralarındaki Fark
FPS (Frame Per Second): Ekran kartının ürettiği kare sayısıdır.
Hz (Refresh Rate): Monitörün bu kareleri ekrana yansıtma kapasitesidir.
Eğer ekran kartınız saniyede 200 FPS üretirken monitörünüz 60Hz ise, sadece 60 kare gösterilir; geri kalanlar atlanır ya da "screen tearing" oluşabilir.
60Hz – Temel Kullanım için Yeterli
Kullanım Alanı: Ofis, web gezintisi, e-posta, temel medya
Avantajlar: Düşük maliyet, düşük güç tüketimi
Dezavantajlar:
Oyunda gözle görülür ekran yırtılması
Yüksek FPS’li sistemlerle uyumsuzluk
Teknik Bilgi: 60Hz ekranlar genellikle 6ms–10ms tepki süresi sunar ve çoğunlukla TN veya IPS panel teknolojisi kullanır.
75Hz – Giriş Seviyesi Gaming İçin Ekstra Akıcılık
Faydası: 60Hz’e göre %25 daha fazla kare
Uyumlu Ekran Kartları: Giriş seviyesi GPU'lar (örneğin GTX 1650, RX 6500 XT)
Eşitleme Desteği: Bazı modellerde FreeSync
Teknik Bilgi: 75Hz monitörlerde ekran yırtılmalarını azaltmak için V-Sync veya FreeSync açılması önerilir. Ancak bu özellikler giriş gecikmesini (input lag) artırabilir.
120Hz / 144Hz – Competitive Gaming Başlangıcı
Tepki Süresi: 1ms – 4ms (özellikle TN ve hızlı IPS paneller)
Panel Teknolojisi: IPS, TN, bazı VA modeller
Eşitleme: FreeSync Premium / G-Sync Compatible
FPS Gereksinimi: GPU’nun oyunlarda minimum 120+ FPS sağlaması gerekir
Teknik Bilgi:
144Hz monitör, 60Hz’e göre %140 daha fazla kare gösterir.
Bu sayede “ghosting”, “input lag” ve “motion blur” gibi sorunlar azalır.
DisplayPort 1.2 veya HDMI 2.0 gereklidir (144Hz @ 1080p için).
165Hz – 144Hz’e Göre Daha Stabil Deneyim
Avantajı: Adaptive Sync teknolojileriyle daha akıcı kare geçişi
Uyumlu Donanım: RTX 3060+, RX 6700 XT+
Panel Gelişmeleri: Nano-IPS, Fast IPS gibi teknolojiler yaygın
Teknik Bilgi: 165Hz tazeleme hızı, VRR (Variable Refresh Rate) ile kombine edildiğinde ekran yırtılmalarını tamamen ortadan kaldırabilir.
240Hz – E-Spor Seviyesi Hız
Özellikler:
0.5ms’ye kadar tepki süresi
Nvidia Reflex & AMD Anti-Lag destekli ekran kartlarıyla ideal eşleşme
En düşük input lag (3ms’ye kadar düşebilir)
Bağlantı Gereksinimi: DisplayPort 1.4 veya HDMI 2.1
Teknik Bilgi: 240Hz monitörler, 60Hz’e göre 4 kat daha fazla kare gösterir. Ancak GPU’nun da bu FPS’leri desteklemesi zorunludur.
360Hz – Gözle Sezilmez Hız Farkı, Ama Etkisi Ölçülebilir
Panel Tipi: Özel TN veya G-Sync özel paneller (ULMB desteğiyle)
Gözle Görülemese de: Fare hareketleri, nişan alma hızı ve tepki süresi ölçülebilir şekilde iyileşir.
Monitör Örneği: ASUS ROG Swift 360Hz, Alienware AW2523HF
Bilimsel Gerçek: İnsan gözü her ne kadar 60–120Hz arasında doygunluk yaşasa da, motor yanıt süresi 360Hz’e kadar gelişme gösterebilir (Nvidia araştırmalarına göre ~20ms avantaj).
480Hz – Deneysel Seviyede
Şu an sadece birkaç modelde mevcut (CES 2024’te tanıtıldı)
Gereksinimler:
HDMI 2.1 FRL (Fixed Rate Link)
DisplayPort 2.1
En az RTX 4090 / RX 7900 XTX
Teknik Bilgi: 480Hz’de her kare 2.08ms arayla güncellenir.
600Hz – Araştırma ve Gelecek İçin Prototip
Hedef Kullanım:
VR/AR teknolojileri
Göz izleme sistemleri (eye-tracking)
Simülasyonlar (askeri, havacılık)
Henüz Ticari Değil, ancak NVIDIA ve BOE tarafından test edildi.
Teknik Bilgi: 600Hz tazeleme hızında görüntü güncellenme süresi 1.66ms’ye kadar düşer. Bu, özellikle göz başına ayrı görüntü işlenen sistemlerde kritik rol oynar.
Sonuç: Hangi Tazeleme Hızı Size Uygun?
Hz | Kullanım Senaryosu |
60Hz | Ofis, web, medya |
75Hz | Giriş seviyesi oyun |
144Hz | FPS, MOBA oyunları |
165Hz | E-spor, RPG oyunlar |
240Hz | Rekabetçi FPS (CS2, Valorant) |
360Hz | Profesyonel e-spor |
480Hz+ | AR/VR, deneysel |