Power Supply (Güç Kaynağı) Rehberi: Teknik Detaylar, Seçim Kriterleri ve En İyi Modeller
Power Supply Nedir? Temel Çalışma Prensibi
Power Supply Unit (PSU) veya Türkçe adıyla güç kaynağı, bilgisayar sisteminin en kritik bileşenlerinden biridir. Şebeke elektriğini (AC 220V) bilgisayar bileşenlerinin kullanabileceği düşük voltajlı doğru akıma (DC +3.3V, +5V, +12V) dönüştürür. Kaliteli bir PSU, sistemin kararlı çalışmasını sağlarken, ani voltaj dalgalanmalarına karşı bileşenleri korur.
PSU'nun Bilgisayardaki Rolü
Ana kart (motherboard), işlemci (CPU), ekran kartı (GPU) ve diğer bileşenlere sabit ve temiz güç sağlar
Elektrik dalgalanmalarını filtreleyerek donanımı korur
Enerji verimliliği sağlayarak elektrik tasarrufu yapar
Sistemin ısınmasını kontrol altında tutmaya yardımcı olur
Power Supply Çeşitleri ve Özellikleri
Form Faktörlerine Göre PSU'lar
|
Form Faktörü
|
Boyut
|
Uyumlu Kasa
|
Kullanım Alanı
|
|
ATX
|
150x86x140
mm
|
Orta/Büyük
boy kasalar
|
Standart
masaüstü PC’ler
|
|
SFX
|
125x51.5x100
mm
|
Mini-ITX
kasalar
|
Kompakt
sistemler
|
|
TFX
|
85x65x175
mm
|
Slim
kasalar
|
Ofis
bilgisayarları
|
Kablo Yapısına Göre Sınıflandırma
Modüler-Değil PSU'lar:
Tüm kablolar sabit olarak bağlıdır
Uygun fiyatlıdır
Kablo yönetimi zordur, fazla kablolar kasa içinde yer kaplar
Yarı-Modüler PSU'lar:
Temel kablolar (24-pin ATX, 8-pin CPU) sabittir
Diğer kablolar ihtiyaca göre takılabilir
İyi bir fiyat/performans dengesi sunar
Full Modüler PSU'lar:
Tüm kablolar çıkarılabilir
Temiz kasa düzeni sağlar
Premium segment ürünlerdir, fiyatları yüksektir
Power Supply Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Güç (Watt) Hesaplama
Sisteminizin ne kadar güce ihtiyaç duyduğunu hesaplamak için:
Temel Formül: (CPU TDP + GPU TDP) x 1.5 + 100W
Örnek Hesaplama:
AMD Ryzen 7 5800X (105W TDP)
NVIDIA RTX 3080 (320W TDP)
Toplam: (105 + 320) x 1.5 + 100 = 737.5W → 750-850W PSU önerilir
Güç İhtiyacı Tablosu:
|
Sistem
Konfigürasyonu
|
Önerilen
PSU Gücü
|
|
Ofis/İnternet
PC
|
400-500W
|
|
Orta
Seviye Oyun PC
|
550-650W
|
|
Üst
Seviye Oyun PC
|
750-850W
|
|
Extreme
Gaming/SLI
|
1000W+
|
80 Plus Sertifikaları ve Verimlilik
|
Sertifika
|
Verimlilik (@%50 yük)
|
Enerji Kaybı
|
Maliyet
|
|
80 Plus
|
80%
|
20%
|
Düşük
|
|
Bronze
|
85%
|
15%
|
Orta
|
|
Silver
|
88%
|
12%
|
Orta
|
|
Gold
|
90%
|
10%
|
Yüksek
|
|
Platinum
|
92%
|
8%
|
Çok Yüksek
|
|
Titanium
|
94%
|
6%
|
Premium
|
Diğer Kritik Özellikler
Tek/Çoklu +12V Raylı (Rail) Yapı:
Tek rail: Yüksek güç gerektiren sistemler için
Çoklu rail: Güvenlik odaklı sistemler için
Aktif/Pasif PFC:
Aktif PFC: Daha verimli, modern PSU'larda standart
Soğutma Sistemi:
120mm/140mm fanlı modeller
Fanless (sessiz) tasarımlar
Koruma Mekanizmaları:
OVP (Aşırı Voltaj Koruma)
UVP (Düşük Voltaj Koruma)
OCP (Aşırı Akım Koruma)
OPP (Aşırı Güç Koruma)
SCP (Kısa Devre Koruma)
En İyi Power Supply Modelleri (2024)
Corsair AX1600i (1600W, 80 Plus Titanium)
Dijital kontrol teknolojisi
140mm ML fan
Sıfır RPM fan modu
Cooler Master MWE Gold 650 V2
80 Plus Gold
Yarı modüler
FSP Hydro G Pro 750W
80 Plus Gold
Tam modüler
Power Supply Sorun Giderme Rehberi
Yaygın Arızalar ve Çözümler
Problem: Bilgisayar açılmıyor
Çözümler:
PSU'nun arkasındaki güç anahtarını kontrol edin
24-pin ATX konektörünü yeniden takın
Kağıt klips testi yaparak PSU'yu kontrol edin
Problem: Sistem rastgele kapanıyor
Çözümler:
PSU'nun yeterli güçte olduğundan emin olun
Aşırı ısınma olup olmadığını kontrol edin
Farklı bir duvardan güç almayı deneyin
PSU Test Yöntemleri
Kağıt Klips Testi:
24-pin konektördeki yeşil kablo ile herhangi bir siyah kablo arasında kağıt klipsle köprü yapın
PSU fanı dönüyorsa çalışıyor demektir
Multimetre ile Voltaj Testi:
+12V hattı: 11.4V-12.6V arası normal
+5V hattı: 4.75V-5.25V arası normal
+3.3V hattı: 3.135V-3.465V arası normal
Power Supply Bakımı ve Ömrünü Uzatma Yöntemleri
Toz Temizliği:
3-6 ayda bir PSU fanını ve hava girişlerini temizleyin
Basınçlı hava kullanın
Hava Akışını İyileştirme:
PSU'nun yeterli hava alabildiğinden emin olun
Kabloları düzgün şekilde yönetin
Aşırı Yükten Kaçınma:
PSU'nuzu %80 kapasitenin üzerinde zorlamayın
Gelecekteki yükseltmeleri hesaba katın
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Power supply nedir?
Elektriği cihazların kullanabileceği uygun voltaja dönüştüren donanımdır.
Power supply seçerken en önemli faktör nedir?
Cihazın ihtiyacına uygun watt ve verimlilik (80 Plus sertifikası).
Power supply neden ısınır?
Yetersiz havalandırma, toz veya aşırı yüklenme nedeniyle.
Power supply’dan tık sesi geliyor, neden?
Kısa devre veya aşırı akım koruması devreye giriyor olabilir.
Modüler power supply avantajı nedir?
Kullanılmayan kabloları takmama esnekliği sağlar.
Power supply neden titreşim yapar?
Dengesiz fan veya iç komponentlerde gevşeme olabilir.
Power supply ısınması normal mi?
Hafif ısınma normaldir, aşırı sıcaklık sorun işaretidir.
